Jak słyszymy?

Jak to się dzieje, że słyszymy?

Dźwięk przechodzi najpierw przez przewód słuchowy w uchu zewnętrznym, a następnie przez ucho środkowe. Gdy dociera do ucha wewnętrznego sygnał jest przekształcany w impulsy nerwowe i przekazywany do mózgu.

Podczas procesu słyszenia dźwięk jest przetwarzany, a następnie analizowany pod względem jego ważności.

Ważnymi sygnałami są na przykład głos znanej nam osoby, określony rodzaj muzyki lub zapowiedź pociągu na stacji. Są one określane również jako użyteczne dźwięki.

Kontrastuje to z nieistotnymi, a nawet niepokojącymi odgłosami, takimi jak hałas maszyn czy szum silników.

Zdrowe ucho jest w stanie przekazywać dźwięki w taki sposób, że spowoduje odfiltrowanie istotnych informacji w mózgu. Oznacza to, że słuch działa selektywnie, a my jesteśmy w stanie nauczyć się ignorowania niektórych dźwięków.

Budowa ucha

Ucho składa się z ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego wraz z nerwem słuchowym. Jak dokładnie działa słuch? 

1. Ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej i przewodu słuchowego o długości do 3,5 cm. Fale dźwiękowe z otoczenia docierające do ucha zewnętrznego w postaci fali akustycznej są wyłapywane i przekazywane dalej. Kształt małżowiny usznej wspomaga odbiór dźwięków, zdolność słyszenia i pośrednio lokalizowanie źródeł dźwięku.

2. Fale dźwiękowe docierają do ucha środkowego przez przewód słuchowy. Ucho środkowe to niewielka przestrzeń wypełniona powietrzem, w którym znajdują się najmniejsze w całym organiźmie człowieka kosteczki - są to młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Łączą się one tworząc łańcuch kosteczek i przekazują fale dźwiękowe od błony bębenkowej do ucha wewnętrznego - receptora ślimaka.

3. Jak funkcjonuje ucho wewnętrzne? Fale dźwiękowe najpierw uderzają w błonę bębenkową o wielkości około 1 cm kwadratowego i wprawiają ją w wibracje. Drgania te docierają poprzez łańcuch kosteczek do ślimaka. W tej części ucha znajdują się bardzo wrażliwe komórki słuchowe. Są one w stanie przekształcić drgania w impulsy elektryczne.

Te impulsy przekazywane są do mózgu przez nerw słuchowy. Przetwarza on i interpretuje impulsy nerwowe, które stale docierają z obojga uszu. W ten sposób rozpoznaje różnice czasu i różnice poziomów między docierającymi do obojgu uszu dźwiękami. Te procesy pozwalają nam na określenie kierunku źródła dźwięku i określenie np. skąd nadjeżdża samochód.

To, jak dobrze działa nasz słuch, zależy od stanu wszystkich jego elementów - ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego oraz nerwu słuchowego. W przypadku uszkodzenia którejkolwiek części tego narządu, zauważamy osłabienie słyszenia.